Endringar i valkartet for Texas kan få stor betydning i neste presidentval

Republikanskstyrte Texas vedtok denne veka ei svært omstridd endring av valkrinsane i delstaten med nærare 30 millionar innbyggjarar.

Talet på sete i delstatsforsamlinga som representerer krinsar der den veksande latino-befolkninga er i fleirtal, blir redusert frå åtte til sju. Den spansktalande befolkninga har tradisjonelt støtta demokratane.

Den republikanske guvernøren Greg Abbott blir venta å støtte endringane, som han har vetomakt over.

Svekte minoritetsinnverknad

Demokratane seier endringane vil føre til svekt minoritetsrepresentasjon, og at det er dei som allereie sit på makta, som no vil bli favorisert.

– Det vi gjer no, er å vedta eit valkart som ikkje tener folket, uttalte demokraten Rafael Anchia før avstemminga i delstatsforsamlinga.

Følgjer lova

Republikanarane seier dei følgjer lova om stemmerett – The Voting Rights Act.

Lova, som vart underteikna av president Lyndon B. Johnson i 1965, forbyr rasediskriminering i val.

Republikanarane meiner lovendringar er nødvendig for å auke tryggleiken og minske faren for fusk under val.

– Valkrinsane blir endra utan tanke på rasespørsmål, hevdar den republikanske folkevalde Joan Huffman.

Republikanarane kontrollerer begge kammera i den lovgivande forsamlinga i Texas. Det gir dei nesten full kontroll.

Endringa som no skal godkjennast av guvernøren, vil truleg gjere at republikanarane nærast er garantert siger i 24 av dei 38 kongressdistrikta til staten, ifølgje nyheitsbyrået AP.

Men det å opprette valkrinsar som gir politiske fordelar, er ikkje grunnlovsstridig.

Burde ha lagt til

Kritikarar skuldar på si side republikanarane for ikkje å leggje til nokon nye distrikt der den spansktalande befolkninga er i fleirtal.

Dette sjølv om svarte eller spansktalande veljarar utgjer over 50 prosent av delstatens stemmeføre.

9 av 10 av Texas' nyinnflyttede dei siste ti åra har dessutan minoritetsbakgrunn.

Fleire endringar

Også tidlegare i haust vedtok Texas lovendringar som kritikarar meiner i realiteten betyr innstrammingar i stemmeretten – og som vil ramme befolkninga skeivt.

Det blir kutta i tida ein kan stemme søndagar, og partiske valobservatørar blir gitt meir makt.

I tillegg fjernar ein fleire måtar ein tidlegare har kunna stemme på. Døgnopne vallokale med drive-in vil mellom anna bli borte.

Fleire organisasjonar, som mellom anna representerer minoritetar og uføre, har gått til sak mot endringane.

Demokratane har òg kjempa mot endringane. I sommar forlét over 50 av Demokratanes folkevalde delstaten, slik at delstatsforsamlinga ikkje vart rekna som vedtaksfør.

Påstandar om valfusk

Det republikanske partiet har drive fram endringane i kjølvatnet av tidlegare president Donald Trumps påstandar om valfusk i valet han tapte i fjor. Påstandane har vorte kategorisk avviste både av Trumps eige justisdepartement og gjennom fleire tital rettssaker.

Likevel har påstandane fått stort gjennomslag i republikanske krinsar og blir haldne levande i konservative TV-kanalar og i sosiale medium.

Texas er ikkje åleine om å vedta endringar i vallovene. Til saman 18 delstatar har gjort endringar, som altså i all hovudsak vil gjere det vanskelegare å stemme.

(©NPK)

Delstatsforsamlingen i Texas har vedtatt omstridde endringar av valgkretsane. Foto: Eric Gay / AP / NTB

Den republikanske Texas-guvernøren Greg Abbott er venta å godkjenne endringane i valgkretsane i delstaten, endringar som ifølgje kritikarane vil favorisere republikanarane. Foto: Eric Gay / AP / NTB

Ein mann justerer ansiktsmasken sin på vegen langs ein mur i det latinos-dominerte distriktet Oak Cliff i Dallas. Republikanarane i delstatsforsamlinga har no vedtatt å redusere talet på sete som representerer kretsar der latino-befolkninga er i fleirtal. Foto: AP / NTB

Republikanere har endra systemet for å stemme i fleire delstatar etter påstandane om at tidlegare president Donald Trump tapte valet som følgje av fusk. Her er ein demonstrasjon til støtte for Trump tidlegare i haust. Foto: Ben Gray / AP /NTB