Kulturbransjen med samla krav om koronapass: Varslar demonstrasjon
Innfør mellombels bruk av koronasertifikat så fort som mogleg, heiter det i eit brev til helsestyresmaktene frå seks av dei største kulturorganisasjonane.
På ein pressekonferanse torsdag lempa regjeringa på fleire koronatiltak, men det er framleis strenge reguleringar på arrangement.
Framleis er det eit makstak på 200 gjester, noko kulturbransjen meiner er uforståeleg. Direktør Morten Gjelten i Norsk teater- og orkesterforeining gjekk torsdag kveld hardt ut mot denne avgrensinga i Debatten på NRK.
Han spurde kor helsestyresmaktene hadde fått talet 200 frå, noko helsedirektør Bjørn Guldvog ikkje kunne svare konkret på.
– Det er jo eit skjønnsmessig tal, og no er det slik at regjeringa har bede oss sjå nærare på dette med arealutnytting og talet, og det skal vi naturlegvis gjere, sa Guldvog.
Felles krav
Gjeltens NTO er blant dei seks organisasjonane som tidlegare denne veka gjekk ut med krav om at det blir innført koronasertifikat innanlands. Norske kulturhus, Norske Konsertarrangørar, Virke, Creo og Spekter støttar òg kravet.
Helsedepartementet sa torsdag at dei skulle setje i gang ei vurdering av bruk av innanlands koronapass, men Creo-leiar Hans Ole Rian stiller seg uforståande til kvifor dette starta først no.
– Sist eg sjekka har vi hatt ein pandemi i 22 månader. I snart to år har vi etterlyst føreseielegheit, proporsjonalitet og fornuftige, kompenserande tiltak. Vi har vore tolmodige og forståingsfulle, men no må det vere vår tur. No må kulturlivet og kulturbransjane bli prioriterte, seier han til VG.
Varslar demonstrasjon
Produsent Karianne Jæger i Scenekvelder, som produserer musikalar for Folketeatret, tordnar òg mot maksimaltalet og seier 200 menneske i salen er «ingenting». Scenekveldar arrangerer ein demonstrasjon utanfor Stortinget 19. januar.
– Vi prøver å samle heile bransjen for å signalisere at strenge smitteverntiltak kveler kultursektoren. Ære vere utelivsbransjen, dei har gjort ein formidabel innsats og er eit føredøme. No må kulturbransjen samle seg til kamp, seier ho til VG.
Blir ikkje vurdert som gjenopningstiltak
Koronapass har vore i bruk i ei rekkje europeiske land, blant dei Danmark. EU har ei fellesløysing som nettopp danskane har teke i bruk.
Dette har ein ikkje gjort i Noreg, med unntak av ein periode for eit halvt år sidan i forkant av den store gjenopninga på seinsommaren.
Assisterande helsedirektør Espen Rostrup Nakstad seier det ikkje står på den tekniske løysinga.
– Vi har fagekspertar som jobbar med dette. Teknisk sett er det få hindringar for å ta opp att bruken av koronasertifikat, men det må vurderast korleis det eventuelt skal brukast og kva heimelsgrunnlag ein skal kvile seg på, seier han i ein e-post til NTB.
– Kvifor har dette teke så lang tid i Noreg, samanlikna med andre land?
– Vi har brukt koronasertifikat innanlands, seinast for eit halvt år sidan, men då som eit verkemiddel for å lempe på smitteverntiltak. I og med at vaksinasjonsstatus ikkje er godt eigna til å skilje smitteførande personar frå andre, er det andre formålet med koronasertifikatet som no blir tenkt brukt, seier han.
– Dempar ikkje smitten
I det faglege grunnlaget sitt til regjeringa skriv FHI at dei ikkje tilrår koronapass, medan Helsedirektoratet vurderer at bruk av koronasertifikat «kan ha smittevernfaglige gevinster».
Den endelege avveginga meiner dei i stor grad må vere ei politisk vurdering. Det er fleire spørsmål som står att, meiner Nakstad.
– Avgjerder om bruk er i hovudsak helsepolitiske vurderingar, og eit anna spørsmål er kor lenge utover ein omikronbølgje det vil vere behov for denne typen smittebegrensande tiltak, og kor ressurskrevjande det er for ulike næringar å kontrollere sertifikata, seier han.
Han meiner erfaringa frå andre land viser at koronasertifikat ikkje har avhjelpt i særleg grad med tanke på smitte dei siste vekene.
– Det kjem nok av at omikronsmitta spreier seg lett både blant vaksinerte og uvaksinerte, og at det generelle smittepresset i samfunnet er svært stort, seier han.
(©NPK)
Folketeateret, her i samband med premieren på «My Fair Lady». Scenekveldar, som produserer musikalar for Folketeatret, meiner 200 tilskodarar i praksis er ingenting. Foto: Vegard Grøtt / NTB
Assisterande helsedirektør Espen Rostrup Nakstad meiner det framleis er vurderingar som må gjerast før ein kan ta i bruk koronapass. Foto: Terje Bendiksby / NTB