Serbia nører opp under konflikten i Kosovo

I protest mot arrestasjonen har etniske serbarar dei siste vekene oppretta vegsperringar i dei serbiskdominerte områda nord i Kosovo og stengt fleire grenseovergangar til Serbia.

Avgjerda til Priština-regjeringa om å erstatte bilskilt utskrive i Serbia med skilt frå Kosovo har også vekt harme. Serbiske folkevalde har trekt seg frå nasjonalforsamlinga, og lokalvalet som skulle vore halde 18. desember, vart avlyst.

Onsdag stengde styresmaktene i Kosovo den største grensepasseringa til Serbia etter at serbiske demonstrantar blokkerte ho på si side.

Høgaste beredskap

Serbias president Aleksandar Vucic har fyrt opp under konflikten gjennom utsegnene sine.

Vucic hevdar styresmaktene i Kosovo planlegg å fjerne vegsperringane med makt og har sett serbiske styrkar i høgaste beredskap for å verne serbarane i den tidlegare provinsen.

Tysdag besøkte han byen Raska nær grensa til Kosovo og den demilitariserte sona som blir overvakt og blir kontrollert av dei nærare 4.000 soldatane i Natos fredsbevarande KFOR-styrke.

Saman med han var også den serbiske patriarken Porfirije, som dagen før vart nekta tilgang til Kosovo der han skulle besøkje ei serbisk kyrkje i forkant av julefeiringa til dei ortodokse kristne 7. januar.

Husarrest

Tilsynelatande i eit forsøk på å dempe spenninga vart den serbiske politimannen Dejan Pantic onsdag overført til husarrest, opplyser forsvararen Ljubomir Pantovic. Pantic vart sikta for «terrorisme» og fengsla etter seiande å ha angripe ein annan politimann

– Politiet må no overføre Pantic til den adressa der han bur i den serbiskdominerte delen av Kosovo, seier Pantovic.

Kosovos statsminister Albin Kurti er kritisk til avgjerda, som vart teken av ein høgare domstol.

– Eg lurer på kven som har bede ein dommar om å plassere ein terrorskulda i husarrest, sa Kurti på ein pressekonferanse onsdag.

Anklager Russland

Kosovos innanriksminister Xhelal Svecla hevdar at Serbia, under innverknad frå Russland, har som mål å destabilisere Kosovo. Det avviser regjeringa i Beograd, som hevdar at dei berre prøver å verne den serbiske minoriteten der.

Ein talsmann for Russlands president Vladimir Putin tilbakeviser også skuldinga og seier at det er fullstendig feil å leite etter noka form for destruktiv russisk innverknad i dette området.

Uakseptabel retorikk

Både USA, EU og Tyskland åtvarar Serbia mot å trappe opp konflikten.

– Vi ber alle om å vise maksimal sjølvtøyming, om straks å setje i verk tiltak for å trappe ned situasjonen og å avstå frå provokasjonar og truslar, heiter det i ein felles uttale frå USA og EU.

– Den nasjonalistiske retorikken vi har høyrt frå Serbia dei siste vekene, er heilt uakseptabel, seier ein talsmann for tysk UD.

– Det auka militære nærværet nær den serbiske grensa til Kosovo sender heilt feil signal, seier Christofer Burger.

Tidlegare provins

Situasjonen i Kosovo har vore spent sidan Nato i 1999 drev serbiske styrkar ut av den serbiske provinsen. Det skjedde ifølgje leiande folkerettsekspertar i strid med FN-pakta.

Kosovo har sidan erklært seg uavhengig, men lausrivinga blir anerkjend verken av Serbia eller rundt 90 andre land, blant dei Russland, Kina, India, Sør-Afrika og Brasil.

Vestlege forsøk på å få i stand ein avtale mellom Serbia og Kosovo har ikkje lykkast.

Serbia har bede KFOR om å stasjonere opptil 1.000 soldatar i dei etnisk serbiske områda nord i Kosovo, for å verne innbyggjarane der frå påstått trakassering frå etniske albanarar, som utgjer fleirtalet i Kosovo. KFOR har ikkje retta seg etter dette.

Det er rundt 120.000 etniske serbarar blant Kosovo sine 1,8 millionar innbyggjarar.

(©NPK)

Etniske serbarar i Kosovo har i fleire veker demonstrert og protestert mot makthavarane i Pristina. Dette bildet er frå 22. desember då demonstrantar bar eit gigantisk serbisk flagg gjennom gatene i Rudare. Foto: AP Pojan Slavkovic

Serbias president Aleksandar Vucic har sett serbiske styrkar ved grensa til Kosovo i full beredskap og hevdar myndigheitene i Pristina planlegg ein offensiv mot dei etniske serbarane der. Foto: Serbias forsvarsdepartement / AP / NTB