Nye utgravingar skal gi fleire svar om Noregs eldste by

– Planen er å gå laus på område som ikkje er godt undersøkte tidlegare, seier avdelingsdirektør Arild Braa Norli for kulturhistorie i Vestfoldmusea i ei pressemelding.

På den vesle fjellknausen over Tønsberg sentrum ruvar det som i dag blir kalla Slottsfjellet. Fram til nyleg husa fjellknausen den populære musikkfesten Slottsfjellfestivalen.

I mellomalderen låg likevel Noregs største borganlegg her, med namnet Tunsberghus.

No planlegg Norsk borgsenter å gjennomføre ei større arkeologisk utgraving i samarbeid med Norsk institutt for kulturminneforsking (NIKU), som har ansvaret for alle arkeologiske utgravingar i Noregs mellomalderbyar.

Håp om ukjende bygg

I dag kan ein tydeleg sjå avtrykket av det som ein gong var ringmuren som strekte seg éin kilometer rundt borga, i tillegg til dei mest sentrale bygga.

Men det er rimeleg å tru at mellomalderborga husa ei rekke bygg som i dag er heilt borte, seier Norli.

– Gjennom ei utgraving håpar vi å finne spor etter bygningar og aktivitetar som kan gi oss ny kunnskap om livet på borga og menneska som verka der.

Sjølv om det er gjennomført arkeologiske utgravingar på Slottsfjellet i moderne tid, er det likevel rundt hundre år sidan den siste store utgravinga fann stad.

Kan bli kostbart

Arbeidet startar opp med eit forprosjekt i 2025 med mål om å starte sjølve utgravingane i 2026/2027, ifølgje Norli.

– Arkeologiske utgravingar er kostbare, og ekstra dyrt blir det viss ein finn gjenstandar som må konserverast. Vi håpar jo på å gjere spennande funn så vi må ta høgd for dette i planlegginga, seier han.

Tønsberg er ein av dei eldste byane i landet og blir ofte omtalt som den aller eldste, sjølv om dette ikkje har vorte stadfesta. Den kan ha vakse fram rundt år 1000, ifølgje Store norske leksikon.

(©NPK)

Tønsberg frå sjøen med Slottsfjellet i bakgrunnen.Foto: Terje Bendiksby / NTB / NPK

Slottsfjellet er ein liten ås i Tønsberg by, med ei høgd på 63 moh. Turistar besøkjer Slottsfjellstårnet, landemerket i byen, reist til Tønsbergs 1000-årsjubileum i 1888. Foto: Berit Keilen / NTB / NPK